CÂU CHUYỆN TRUYỀN CẢM HỨNG

PHÉP MÀU CỦA 0+0=1

0 + 0 = 1. Phép toán mà đến cả trẻ con lớp một cũng biết là không đúng, thế nhưng lại hoàn toàn hợp lý và có ý nghĩa trong hành trình điều trị hiếm muộn của vợ chồng anh K. Đội ngũ của tôi thường nói đùa rằng đó là hành trình kì diệu biến tập hợp của những điều tưởng chừng không thể thành có thể, bởi chỉ cần thoáng qua hồ sơ bệnh nhân, chúng ta sẽ thấy toàn những dấu X đỏ chói, dấu hiệu của những nỗ lực và công sức sẽ đổ ra sông ra bể.

Cả hai vợ chồng anh K. đều mang trong mình những vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe sinh sản: người vợ có dự trữ buồng trứng giảm đến mức gần như không còn gì, chỉ số AMH (Anti-Mullerian Hormone) gần như chạm đáy, báo hiệu khả năng đáp ứng với kích thích buồng trứng là vô cùng thấp. Còn người chồng thì hoàn toàn không có tinh trùng trong tinh dịch (azoospermia), một tình trạng có thể do nhiều nguyên nhân, từ tắc nghẽn ống dẫn tinh đến các vấn đề về sản xuất tinh trùng tại tinh hoàn. Đây là một trường hợp hiếm muộn kép – một trong những thử thách lớn nhất đối với bất kỳ bác sĩ nào. Tỷ lệ thành công gần như bằng không.

Khi vợ chồng anh K. bước vào phòng khám, tôi có thể thấy được nỗi đau ẩn sâu trong mắt họ. Nhưng điều làm tôi ấn tượng hơn cả là họ có rất nhiều hy vọng và niềm tin. Tôi không phải bác sĩ đầu tiên họ thăm khám. Trước đó, họ đã bị từ chối nhiều lần. Thể chất “khiếm khuyết” khiến ước mơ làm cha mẹ trở nên xa vời, và mỗi lần nhận cái lắc đầu của nhân viên y tế là mỗi lần họ lại thấy vô cùng bi quan và thất vọng nặng nề… Nhưng họ không bỏ cuộc. Ước muốn làm cha mẹ của họ mạnh mẽ đến mức tôi không thể nói lời chối từ.

Tôi đã bắt đầu hành trình đồng hành với vợ chồng anh K. như vậy. Trong điều trị y khoa, người bác sĩ vừa phải lý trí vừa phải lạc quan. Nếu chúng ta máy móc phán quyết “không” cho tất cả những gì chúng ta nghĩ là không thể, xác suất thành công của những ca khó sẽ tiệm cận 0. Sự phát triển của ngành y học nằm ở việc không ngừng nỗ lực để tìm ra phác đồ tối ưu, biến những điều không thể thành có thể. Nhưng đồng thời, bên cạnh sự đồng cảm và chia sẻ nỗi đau của người bệnh, chúng ta cũng phải minh bạch và trung thực với trạng huống thực tế, không dập tắt hy vọng của bệnh nhân, nhưng cũng không hứa hẹn những điều không thể.

Với trường hợp của vợ chồng anh K. Để chuẩn bị cho người vợ có lượng dự trữ buồng trứng kém, tôi sử dụng một phác đồ kích trứng cá nhân hoá, theo dõi sát sao bằng siêu âm và xét nghiệm máu để điều chỉnh liều lượng thuốc một cách chính xác, tránh những lãng phí không đáng có. 

Chúng tôi đã sử dụng phác đồ kích thích buồng trứng dual stimulation (kích thích kép) để thu được trứng từ cả giai đoạn nang noãn sớm và giai đoạn nang noãn muộn của chu kỳ kinh nguyệt. Đây là một kỹ thuật đòi hỏi sự tỉ mỉ và kinh nghiệm, nhưng nó có thể giúp chúng tôi tối đa hóa số lượng trứng thu được.

Với người chồng, chúng tôi tiến hành phẫu thuật trích tinh trùng từ tinh hoàn (TESE – Testicular Sperm Extraction). Đây là một thủ thuật phức tạp, đòi hỏi sự tỉ mỉ và kinh nghiệm của phẫu thuật viên. Chúng tôi đã sử dụng kính hiển vi phẫu thuật để tìm kiếm những ống sinh tinh có khả năng chứa tinh trùng, bởi vì trong hầu hết các trường hợp azoospermia không do tắc nghẽn, vẫn có một số ít ống sinh tinh còn hoạt động.  Sau khi trích xuất, tinh trùng được bảo quản bằng phương pháp đông lạnh để sử dụng cho quá trình thụ tinh trong ống nghiệm.

Kết quả của những nỗ lực này là một phôi thai duy nhất – một tia hy vọng duy nhất – nhưng đối với chúng tôi đã là quá đủ. Với chất lượng tốt nhất, phôi được chuyển ngay vào tử cung của người vợ. Chúng tôi đã sử dụng kỹ thuật hỗ trợ thoát màng (assisted hatching) để giúp phôi dễ dàng bám vào niêm mạc tử cung, một kỹ thuật giúp phá vỡ lớp màng zona pellucida bao quanh phôi, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình làm tổ.

Và rồi, điều kỳ diệu đã xảy ra. Trong chu kỳ đầu tiên, phôi thai ấy đã bám rễ, bắt đầu hành trình hình thành một cuộc đời mới. Khoảnh khắc nhìn thấy hình ảnh thai nhi trên màn hình siêu âm, đội ngũ của tôi đã vỗ tay chúc mừng. Chúng tôi vô cùng xúc động. Vợ chồng anh K. ôm chầm lấy nhau, vừa khóc vừa cười trong niềm hạnh phúc vỡ òa. Đó là giây phút mà mọi nỗ lực, mọi giọt mồ hôi và nước mắt đều được đền đáp xứng đáng.

Chín tháng sau, một em bé khỏe mạnh cất tiếng khóc chào đời, mang theo niềm vui và ánh sáng mới cho gia đình anh K. Khi tôi đến thăm họ, nhìn thấy nụ cười rạng rỡ trên gương mặt của người mẹ, ánh mắt đầy tự hào của người cha, và tiếng cười trong trẻo của đứa trẻ, tôi hiểu rằng đây chính là ý nghĩa thực sự của công việc mà tôi đang làm. Nó không chỉ là về khoa học, về kỹ thuật, mà còn là về tình người, về sự đồng cảm và về niềm tin vào những điều kỳ diệu.

Đó là điều tôi thích ở khoa học. Luôn có một cách kì diệu nào đó để ‘xoay sở’ tình hình và ‘lội ngược dòng’, miễn là bạn đủ bản lĩnh, tỉnh táo, kiên trì và niềm tin. 

Có đôi lúc, điều bạn cần để có con không phải là thể chất hoàn hảo – mà là sự đồng lòng của hai vợ chồng, và một bác sĩ có năng lực chuyên môn tốt và đủ niềm tin để đi cùng bạn đến cuối con đường. Và tôi, với tư cách là một người bác sĩ, luôn tự nhắc nhở mình phải giữ vững ngọn lửa hy vọng, phải luôn tin vào những điều kỳ diệu, và phải luôn đồng hành cùng bệnh nhân trên hành trình tìm kiếm hạnh phúc. Bởi vì, trong nghề này, chúng ta không chỉ chữa bệnh, mà còn chữa cả những trái tim, và gieo mầm cho những hy vọng.